تپهی توپ در ناحیه هفتم شهر کابل، در امتداد غربی کوه تاریخی «شیردروازه» و یا کوه گذرگاه در سمت شمال «باغ بابر» موقعیت دارد. روی این تپه دو توپ بزرگِ باروتی نصب میباشد. از این رو، این تپه به نام «تپهی توپ» مشهور میباشد. مساحت تپهی توپ تقریبا ۲۰۰۰ هزار مترمربع بوده و بلندی دیوارهای آن شش متر است. در پایین این تپه طاقی است به نام «گنبد» که پهرهدار خانهی سربازان بابرشاه بوده است. در نزدیک این تپهی سنگی، دیوار تاریخی شهر کابل نیز به چشم میخورد. از فراز این تپه، قسمت غرب کابل به خوبی مشاهده میشود.
در قدیم از فراز همین تپه، در روزهای عادی برای اعلام وقت رسمی «چاشت» دو توپ در کابل شلیک میشد. در روزهای عید نیز شلیک توپ به معنای اعلام رسمی روز عید بوده است. اگر با افراد مسن رو به رو شوید و ساعت را از آنها به پرسید اگر وقت چاشت باشد آنها برای تان از اصطلاح «توپ» به عوض ساعت دوازده استفاده خواهند کرد. در گذشتهها، در بعضی از ولایتهای دیگرکشور مثل غزنی، هرات و جلال آباد نیز راس ساعت دوازه ظهر توپ شلیک میشد. این شلیک توپ به معنای وقت نماز ظهر و نان چاشت بود. در آن زمان همه مردم به ساعت دسترسی نداشتند؛ تنها دو «منارساعت» در کابل موجود بود، یکی در پل محمود خان و دیگری در ارگ شاهی (مقر ریاست جمهوری امروز) که از قسمتهای دور شهر منارهای ساعت دیده نمیشد. گویند که کودکان نیز منتظر صدای شلیک توپ بودند و مادران شان به آنها وعده میدادند که هروقت «توپ چاشت» زده شود به آنان نان میدهند.
اما یک دلیل دیگر نیز در باره شلیک شدن توپ روایت شده است که حکومتهای وقت و زمامداران آن، گاه گاهی در شهر کابل توپ فیر میکردند که نشان بدهند که حکومت وجود دارد و مردم از حکومت بترسند. مثل اینکه در اروپا حکومتها، به خاطر ترسانیدن و نشان دادن قدرت شان بر فراز ساختمانهای شهر، مجسمههای وحشتناک و زشت از قبیل شیر، اژدها، پلنگ، جن، هیولا و موجودات عجیب و غریب میساختد تا مردم بترسند و از حکومت اطاعت و پیروی کنند.
درگذشتهها توپ چاشت از فراز «تپهی بی بی مهرو» فیر میگردید. بعدها از روی تپهی فعلی آن شلیک میشد. این توپها دراوایل روی ارابههای چوبی نصب بودند اما امروز بر روی زمین قرار دارد. اگر نزدیک آنها بروید؛ نشانههایی از اصابت مرمیها و یادگاریهای زیادی بر روی آنها به چشم میخورند. تپهی توپ در زمان جنگها آسیب دید اما در زمان حکومت جدید دو باره بازسازی شد. اکنون نیز به خاطر میلاد کابل هر ساله چند توپ از همانجا شلیک میشود.
عکس:سایت هیریانان
آدرس: ولایت کابل، شهر کابل، ناحیه هفتم، تپه توپ
نویسنده:سلطانی هروی
شما اولین دیدگاه را ثبت نمایید.